Trở Về Năm 1981

Chúng tôi ở lại tỉnh lỵ tổng cộng năm ngày, sau khi đã thương lượng kỹ càng mọi vấn đề về hợp đồng mới quay lại Trần Gia Trang.

Trên đường về nhà, tôi liên tục gặp bà con trong thôn, mọi người vừa nhìn thấy tôi từ xa đã cất tiếng chào, Tiểu Minh Viễn thì niềm nở chia kẹo mua về từ tỉnh lỵ cho tất cả những ai mà nó gặp. Đám trẻ con không ngừng loan tin cho nhau, rồi chẳng mấy chốc, trước cổng nhà tôi đã tụ tập một đám đông trẻ con, những đôi mắt đều nhìn chằm chằm vào vali hành lý của chúng tôi.

Tiểu Minh Viễn kêu lên “oa” một tiếng, rồi sau đó giống như vừa được giải thoát, chạy ào ra ngoài nô đùa với lũ trẻ con. Tỉnh lỵ tuy náo nhiệt, nhưng trong mắt Tiểu Minh Viễn, có lẽ chẳng thể nào so được với cái thôn nhỏ nghèo nàn lạc hậu này của chúng tôi.

Những ngày sau đó, tôi vẫn tiếp tục công việc giáo viên tiểu học của mình, còn Lưu Giang thì lại vô cùng bận rộn.

Những vấn đề cụ thể thì dù sao tôi cũng không giúp được, nên chỉ một lòng làm tốt công việc hiện tại của mình... Tết Dương lịch sắp tới, đám trẻ trong trường đều mong ngóng đến nỗi sắp gãy cổ rồi.

Cứ ngóng, ngóng mãi, tết Dương lịch cuối cùng cũng đã tới rồi.

Hôm ấy trường cho học sinh tan học sớm, chuẩn bị cho buổi liên hoan văn nghệ được tổ chức vào buổi chiều. Vừa ăn cơm trưa xong, rất nhiều bà con trong thôn còn chưa kịp lau miệng đã vội vã chạy đến bãi đất trống phía trước trường học. Nếu dùng lời của trưởng thôn, thì ngay đến lần thôn tổ chức chiếu phim năm kia cũng chưa từng thấy mọi người nhiệt tình như thế này.

Đám trẻ con lại càng hưng phấn, có mấy đứa còn không chịu quay về ăn trưa, kiên quyết đòi ở lại trường để luyện tập. Tôi phụ trách trang điểm cho lũ nhóc, lũ nhóc vừa hay tin thì lập tức vui sướng, tất cả đều chen chúc trong phòng học không chịu ra, đứa nào cũng gào lên đòi tôi phải trang cho nó trước.

Đúng hai giờ chiều, buổi liên hoan văn nghệ đầu tiên của Trần Gia Trang từ trước đến nay chính thức khai mạc.

Tôi phụ trách kế hoạch tổng thể, còn công việc dẫn chương trình thì giao cho cô giáo Tiểu Ngô. Chắc cô bé này lần đầu được đảm nhiệm trọng trách nặng nề như thế, cho nên có chút kích động, vừa bước lên sân khấu đã căng thẳng đến quên cả lời thoại, cứ đứng ngây ra đó không nói năng được gì cả. Tôi vừa thấy vậy liền vội vàng chạy lên sân khấu, căng họng lên nói với những người xem đang nháo nhào hò hét ở phía dưới kia: “Mọi người yên lặng một chút, yên lặng một chút nào, cứ làm ồn thế này, đợi lát nữa diễn viên biểu diễn sẽ không nghe được gì đâu.”

Bà con liền im lặng, cô giáo Tiểu Ngô tới lúc này mới tỉnh táo được đôi phần, hơi hắng giọng một chút, rồi lớn tiếng nói: “Kính thưa bà con cô bác, kính thưa tất cả mọi người, tôi xin tuyên bố, buổi liên hoan văn nghệ nhân dịp tết Dương lịch của trường tiểu học Trần Gia Trang chính thức bắt đầu...” Cô giáo Tiểu Ngô còn đang định nói tiếp, phía dưới sân khấu đã chợt vang lên một tràng tiếng vỗ tay vang trời, bà con vừa vỗ tay vừa lớn tiếng hò reo: “Hát một bài, hát một bài, cô giáo Tuệ Tuệ hát một bài Nhị nhân chuyển [8] đi nào...”

Tôi không khỏi ngây ra, bảo tôi hát mấy ca khúc hiện đại thì có lẽ còn miễn cưỡng hát được, chứ còn hát Nhị nhân chuyển thì rõ là tự bêu xấu bản thân rồi.

“Đừng làm ồn nữa!” Lúc mấu chốt vẫn là chú trưởng thôn đỡ cho tôi, một tiếng hô lớn lập tức át hẳn đi tiếng hò reo ồn ào của mọi gười: “Mọi người có còn muốn xem lũ nhóc nhà mình biểu diễn nữa không đây?”

Dưới sự chỉ đạo của tôi, buổi liên hoan văn nghệ lần này không chỉ đơn thuần là kể chuyện nữa, mà còn xen lẫn với rất nhiều hình thức biểu diễn nghệ thuật khác, ví dụ như ca hát, nhảy múa, thậm chí còn có cả Nhị nhân chuyển, trở nên có phần hơi hỗn loạn. Nhưng ở vùng nông thôn, mọi người chỉ thích xem cảnh náo nhiệt, càng ồn ào mọi người lại càng thích. Nếu diễn một vở kịch văn vẻ đường hoàng, có lẽ sẽ chẳng có mấy ai thích x

Để không khí thêm phàn náo nhiệt, tôi còn bảo cô giáo Tiểu Ngô gọi bà con phía dưới lên sân khấu biểu diễn. Mọi người cũng chẳng e thẹn ngượng ngùng, bảo hát là hát, bảo nhảy là nhảy, nhìn dáng vẻ đó, quả thực cũng chẳng kém hơn diễn viên chuyên nghiệp là bao.

Buổi liên hoan văn nghệ náo nhiệt hơn so với dự đoán của tôi, đến cuối, ngay cả bà con ở thôn kế bên cũng nghe tin chạy qua xem. Suốt từ hai giờ chiều đến sáu giờ tối, đến tận khi trời tối mịt, mọi người mới giải tán trong sự luyến tiếc vô cùng. Sự thành công của buổi liên hoan văn nghệ lần này đã khiến mọi người nhận được sự cổ vũ rất lớn, thế là từ đó buổi liên hoan văn nghệ dịp Tết Dương lịch đã trở thành hoạt động thường niên của Trần Gia Trang chúng tôi, vừa nhắc đến chuyện này, mọi người ai nấy đều tràn đầy hứng thú, nói liền một, hai tiếng đồng hồ cũng không cảm thấy mệt.

Không lâu sau Tết Dương lịch, trường học đã cho học sinh nghỉ lễ, rồi sau đó là đến Tết Nguyên đán.

Việc chúng tôi định xây dựng xưởng sản xuất rau dại ở Trần Gia Trang được lan truyền rộng rãi, người vui mừng nhất không ai khác là chú trưởng thôn. Cả xã này có hơn hai mươi thôn, Trần Gia Trang là thôn đầu tiên sắp có xưởng sản xuất. Chú trưởng thôn đi lên xã họp về, khuôn mặt như đang phát sáng, dáng người cũng thẳng hẳn lên.

Bà con trong Trần Gia Trang cũng đều hết lòng ủng hộ chúng tôi, đến đầu xuân năm 83, mọi người liền nhiệt tình tham gia vào công tác xây dựng. Đầu tháng Ba, các nhà xưởng về cơ bản đã được xây dựng xong xuôi.

Trung tuần tháng Ba, rau dại trên triền núi đã bắt đầu mọc lên rất nhiều. Lần đầu tiên bà con trong thôn có hứng thú với việc hái rau dại đến thế, nhưng đề phòng mọi người thu hái quá độ dẫn đến tình trạng mất cân bằng sinh thái, tôi phải nhờ chú trưởng thôn đi dặn dò mọi người hãy kiềm chế một chút, nếu không hái hết rau dại rồi, chúng tôi cũng thật có lỗi với con cháu đời sau.

Đến hạ tuần tháng Ba, xưởng sản xuất rau chính thức vận hành, đến tháng Năm thì bắt đầu vận chuyển thành phẩm lên tỉnh, rồi sau đó xuất khẩu tới Nhật Bản. Xưởng sản xuất của chúng tôi cũng mới vận hành được hai tháng, nhưng lợi nhuận thu về lại khiến cho tôi và Lưu Giang phải ngây ra. Tuy sớm biết cái thứ này rất lời, nhưng không ngờ lại lời nhiều như vậy. Chỉ mới hai tháng mà tôi và Lưu Giang đã thu hồi được toàn bộ vốn, hơn thế còn được gia nhập vào hàng ngũ những người có tài sản vượt quá chục ngàn đồng, thiếu chút nữa thì bị chú trưởng thôn lôi lên thị trấn để nhận khen thưởng.

Bà con trong thôn cũng đều vui vẻ. Khi xây dựng nhà xưởng, mọi người tham gia đều nhận được tiền công, rồi trong tháng Ba, tháng tư đi hái rau dại về cũng bán được tiền, trong thời gian xưởng sản xuất bắt đầu vận hành, chúng tôi còn thuê không ít thanh niên đến làm công tạm thời, giúp bọn họ kiếm được thu nhập khá khá nữa. Vậy là chỉ sau mấy tháng, đã có khá nhiều anh chàng độc thân bắt đầu rục rịch chuẩn bị lấy vợ.