Ở vùng này, những chiếc thuyền nhỏ cỡ thuyềnchúng tôi, chẳng ai làm buồm. Có lẽ để tránh bớt sự cồng kềnh, choán chỗ, và đểcho thuyền được nhẹ. Khi cần, cứ chặt một tầu lá dừa nước mọc theo bờ sông cắmlên thuyền là đã có ngay một chiếc thuyền buồm rồi. Thuyền chúng tôi đổ ra dòngmột con sông lớn, với bốn cánh buồm thiên nhiên kiểu đó, cắm trong bốn lỗ cộtchèo. Má nuôi tôi ngồi giữ lái. Gió đưa chiếc thuyền buồm xanh của chúng tôilướt chạy ào ào như chiếc ca-nô. Chạy một mạch hai ngày hai đêm như vậy, đếnngang một cái chợ, tía nuôi tôi mới "hạ buồm" vứt xuống lòng sông trảlại cho bà Thủy.
Ngườita gọi chợ này là chợ Mặt Trời. Có lẽ vì chợ nhóm tại doi đất ngã ba vàm mộtcon kênh có tên là kênh Mặt Trời. Còn thằng Cò thì cứ bảo tôi đây là chợ chim.Hôm qua, chợ chưa nhóm. Tía nuôi tôi còn cắm sào ở bên chợ, hy vọng có thể bánnốt mấy tấm da cá sấu còn vướng chỗ trong thuyền. Suốt ngày, ánh nắng rừng rựcđổ lửa xuống mặt đất. Bốn phía chân trời trống huếch trống hoác. Từ lúc mặttrời mọc cho tới khi mặt trời lặn, không kiếm đâu ra một bóng cây để tránhnắng. Con kênh Mặt Trời còn phơn phớt màu đào buổi sáng, giữa trưa bỗng hóa ramột dòng thủy ngân cuồn cuộn lóa mắt, rồi dần dần biến thành một con suối lửalúc trời chiều. Năm ba ngôi quán lèo tèo ngó cửa ra một khoảng đất rộng. Trênmặt đất nứt nẻ, vết cứt chim khô trắng khắp nơi, lông chim theo gió cuốn lênxoáy tít trong nắng như những cánh bông gòn rụng bay lấp lóa. Từ sáng sớm, ghexuồng đã vào cập bến chợ, đậu san sát như lá tre. Mũi xuồng này buộc nối vàolái thuyền kia, đen kín mặt nước. Tiếng chim kêu râm ran trong đám ghe xuồng vàtrên sân chợ. Tía nuôi tôi ngồi uống rượu một mình trong ngôi quán ồn ào, toànnhững đàn bà và trẻ con đang húp cháo chim xì xà xì xụp. Mấy tấm da cá sấu hoacà dựng trên ngạch cửa, bên lối ra vào. Mùi chim nướng từ trong những ngôi quánbay ra thơm phức. Tiếng dao thớt khua lộp cộp trong tiếng chim kêu xé màng tai,làm cho cái chợ nhỏ lạ lùng này thêm phần náo nhiệt. Má nuôi tôi xách rổ lênchợ mua chim non và trứng để làm thức ăn dự trữ mang theo thuyền. Thằng Cò, vìbàn chân hãy còn sưng, không được phép lên bờ, phải ngồi lại trong mui ôm conLuốc ngó lên chợ, coi bộ thèm thuồng lắm. Tôi cầm bát lên mua một tô cháo chimbăm hành củ rắc hạt tiêu bưng xuống cho nó, rồi quày quả nhảy lên chợ ngay. ConLuốc cũng muốn theo tôi. Nó cứ vẫy đuôi kêu ư... ử... Nhưng thằng Cò cứ ôm cổgiữ nó lại. Nó tức mình, quay ra mấy xuồng chim đậu chung quanh gắt ngậu xị.Chim nhốt trong các giỏ tre nghe tiếng chó sủa, hoảng hốt đập cánh kêu loạnlên. Tôi đi một mình, luẩn quẩn theo những người bán chim trên chợ. Ngay dướibờ sông chỗ tôi đứng, có mấy người đàn bà đang mặc cả, cãi nhau trên một chiếcthuyền to. Giỏ cần xé chất ngổn ngang, đựng đầy các thứ trứng chim. Từng xâuchim trắng, chim đen buộc chân, dồn chật trong khoang: những con chim bị tróichen nhau ngóc cổ lên, con này mổ vào lưng con kia, đập cánh phành phạch. Mộtthằng bé gánh tòn ten hai con chim gì lạ quá, cổ dài như cổ rắn, to gấp rưỡicon vịt bầu, sắc lông màu vàng xám.
- A, bán chim gì đó, mậy? Tôi men theo, tay chắpđít hất hàm hỏi nó.
- Con điêng điểng mà cũng không biết!
Cặp môi nó trề ra, cái mặt vênh vênh nhưng bộtướng nhỏ thó và đôi mắt chân thật của nó nhìn lâu cũng rất dễ mến.
- Bộ mày ở đâu mới tới hả? -Nó hỏi tôi.
- Ờ, mới tới. Xứ tao cũng... vô khối chim.Nhưng không giống như chim ở đây, thành ra tao mới hỏi mày chứ!
Tôi nói phét với nó như vậy, để nó đừng chêtôi là "quê". Coi ra nó cũng khoái. Nó trỏ từng con chim, gọi tên cắtnghĩa cho tôi nghe, ý như muốn khoe với tôi rằng nó là "tổ sư Bồ Đề"ở đây... Những con chàng bè đồ sộ như con ngỗng, mỏ to bằng cổ tay cứ gõ vàonhau lộp cộp, làm rung rung mảnh da mềm thòng xuống tận cổ như cái diềm lụa mỡgà. Những con giang sen cẳng cao lêu nghêu, nặng hàng năm bảy cân thịt, bị khớpmỏ, tréo cánh đứng giữa đám sếu đen sếu xám mào đỏ, đầu không ngớt nghiêng quanghiêng lại ngó theo mấy con ó biển đang lượn vòng trên kênh. Cò thì không biếtbao nhiêu mà kể. Cò ngà, cò trắng, cò xanh, cò ma... buộc từng xâu, chất nằmhàng đống. Một đám đàn bà trẻ con đang ngồi lúi húi vặt lông chim cồng cộc gầnđấy.
- Mày muốn kiếm tiền xài không?
Thằng bé kéo tay tôi, bảonhỏ.
- Nhổ lông chim mướn đấy. Mày muốn làm thìlại nói với cái thím đội nón lông chim ó rằn đang đứng chống nạnh hai quaitrước quán kia kìa!
Thấy tôi lắc đầu, nó hích khuỷu tay vào hôngtôi:
- Chê à? Làm một ngày, kiếm bộn tiền. Màykhông lấy tiền thì lấy thịt chim về ăn. Lông chim bán riêng, thịt bán riêng mà!Chỗ này mươi giỏ le đặt bên cạnh một đống lồng nhốt đầy chim trích. Những contrích lông xanh, mỏ đỏ như quả ớt ngắn, cặp chân hồng như đôi đũa sơn, coi bộtốt mã nhất. Con nào con nấy lộng lẫy như con gà tre, cứ ngước cổ kêu trích...trích... ché..., nghe đến nhức màng tai. Chỗ kia lổm ngổm hàng sọt chim cồngcộc lông đen như nhọ chảo, không ngớt cựa quậy, mổ vào nhau kêu léc chéc.
- Chim ở đâu mà họ bắt nhiều vậy?
Bấy giờ tôi mới đành chịuhỏi thằng bé ấy.
- Chim bắt ở sân chim chứ đâu, mậy!
- Sân chim ở đâu?
- Ở chỗ nó ở chứ còn ở đâu!
Thằng bé cười cười, ra vẻ thích thú lắm.Dường như nó chỉ chờ nghe tôi hỏi để được trả lời, nhưng vẫn còn làm bộ làmtịch, chưa vội bảo ngay. Hồi lâu, nó mới nói:
- Mấy người đàn bà mặc áo cộc tay đứng dướitam bản chở trứng chim kia, là dân hốt trứng chim đồng. Trứng le le, trứngtrích, trứng cò... đẻ rơi trong đồng cỏ, không có chủ. Ai gặp nấy hốt. Hốttrứng tự do mà! Còn cái ông ngồi bán quạt, tết bằng lông ó rằn, lông chim giàđãy ở chỗ mấy con sếu kia, là chủ vườn cò. Mày biết vườn cò hả? Ừ, vườn cò...thì chỉ có cò ở thôi. Không nhiều bằng sân chim đâu. Sân chim thì vô phương nóiđược. Đủ các thứ chim. Mày thấy mới biết! Mặt trời đã lên cao. Nắng bắt đầu gaygắt. Cái chợ chim nhóm giữa trời đã có phần bớt huyên náo. Bỗng nghe tiếnghu... hu... từ đâu vẳng tới. Mọi người còn đang ngơ ngác ngóng lên trời thì từdưới đám thuyền có tiếng thét vang dội:
- Máy bay giặc, bà con ơi!
Chợ nhốn nháo như vỡ đám làm chay. Người taquýnh quáng chạy tới chạy lui lộn xộn trên khoảng đất trống. Không một lùm cây,bụi cỏ để lấy chỗ nấp tạm. Nhiều người đàn bà hãi quá, nhảy bừa xuống kênh tìmmột chỗ ẩn mình dưới các gò đất dựa bờ. "Con đầm già đi guốc" bay làlà trên mặt sông, vút qua ngang chợ. Nó cất lên cao, rồi từ từ quay lại lượntrên chợ một vòng, thả ra những cục gì đen đen. Tôi nằm úp mặt xuống đất, nínthở chờ nghe tiếng nổ.
- Giặc thả truyền đơn, bà con ơi!
- Đừng sợ, nó không bắn đâu!
-Ai dám nói nó không bắn đó!
Tiếng kêu thét, cãi nhau nghe ran chungquanh. Tôi nghiêng đầu ngó lên. Những cục đen đen từ trong chiếc thủy phi cơthả ra ban nãy đã tan trong gió, bay trắng trời, lấp lánh trong nắng như vảycá. Gió thổi giạt những tờ truyền đơn bay đi xa lắc. Ghe xuồng vội vã chèo đi.Giầm chèo va vào nhau, khua lốp cốp. Chim kêu điếc tai. Tiếng hú, tiếng ì,tiếng gọi nhau ran mặt nước. Khi tôi chạy xuống bến, trèo lên thuyền thì đãthấy bộ da cá sấu vắt nằm trước mũi. Tía nuôi tôi cũng vừa quay xong quai chèolái. Tôi chụp lấy guốc chèo mũi, quạt mạnh mấy cái, đưa thuyền quay ra cho trôixuôi theo dòng. Trong chốc lát, ngoảnh lại thì cái chợ chim đã biến mất chỉ còntrơ khoảng đất trống và dãy quán lụp xụp đứng buồn thiu.
- Không biết giặc rải truyền đơn nói cái gì?
- Mươi hôm trước, nó cũng rải trên chợ CáiRắn. Nó gọi mình đầu hàng!
- Bộ đội mình đâu, sao không đánh nó?
- Chỗ nào cũng chờ bộ đội à? Vậy chứ bà conmình cụt tay hết rồi sao? Nó vô đây, vác dao vác rựa chém nó ra từng khúc nhưkhúc chuối, cho bỏ cái thói cướp nước người ta.
- Nghe có lính Bắc Bộ ngoài Cụ Hồ đưa vô rồimà!
- Ờ, cũng có nghe đấy!
- Sao lại cũng có nghe? Vô nhiều lắm rồi.Tướng Vũ Đức chỉ huy. Đâu còn ở mạn trên Phước Long.
Mặt sông vang dậy tiếng người tranh nhau nói.Ai cũng muốn tỏ ra thông thạo. Ai cũng nói, thành ra không ai nghe ai... Thuyềnchúng tôi cứ xuôi theo dòng nước chèo đi. Tía nuôi tôi định đi về hướng NămCăn. ông bàn với má nuôi tôi:
- Năm Căn là xứ tiền rừng bạc biển. Sông rạchhiểm trở. ở đó toàn là rừng. Rừng đước, rừng mắm, rừng bần... Tây khó bề tới.Về đó, ta có thể đi đốn củi mướn cho các lò than...
Má nuôi tôi nói xuôi lơ:
- Cái đó tùy ông. ở đâu thì ở, miễn được yênnơi yên chỗ mà làm ăn. Chứ lênh đênh mãi thế này, tôi e có ngày hai đứa nhỏchết lép xác thôi!
Mờ sáng hôm sau, tôi còn đang ngủ trong muibỗng nghe thằng Cò gọi giật tôi dậy:
- Maura coi, An ơi! Gần tới sân chim rồi. Đã sáng bét mà mày còn ngủ à?
Tôigiụi mắt bò ra khoang trước, vốc nước dưới sông lên rửa mặt. Trên vệt rừng đenở chỗ con sông ngoặt như lưỡi cưa cá mập chơm chởm dựng đầu răng nhọn đã ửnglên màu mây hồng phơn phớt. Từ chỗ vệt rừng đen xa tít đó, chim cất cánh tuatủa bay lên, giống hệt đàn kiến từ lòng quả đất chui ra, bò li ti đen ngòm lênda trời. Càng đến gần, khi bóng chim chưa hiện rõ hình đôi cánh, thì quang cảnhđàn chim bay lên giống như đám gió bốc tro tiền, tàn bay liên tri hồ điệp.Những bầy chim đen bay kín trời, vươn cổ dài như tàu bay cổ ngỗng lướt qua trênsông, cuốn theo sau những luồng gió vút cứ làm tai tôi rối lên, hoa cả mắt. Mỗilúc tôi càng nghe rõ tiếng chim kêu náo động như tiếng xóc những rổ tiền đồng.Và gió đưa đến một mùi tanh lợm giọng, khiến tôi chỉ chực nôn ọe. Chim đậu chennhau trắng xóa trên những đầu cây mắm, cây chà là, cây vẹt rụng trụi gần hếtlá. Cồng cộc đứng trong tổ vươn cánh như tượng những người vũ nữ bằng đồng đen đangvươn tay múa. Chim già đãy, đầu hói như những ông thầy tu mặc áo xám, trầm tưrụt cổ nhìn xuống chân. Nhiều con chim rất lạ, to như con ngỗng đậu đến quằnnhánh cây. Một con điêng điểng ngóc cổ lên mặt nước, thoạt trông tôi tưởng làmột con rắn từ dưới nước cất đầu lên. Khi thuyền chúng tôi chèo đến gần, nó bènngụp xuống lặn mất. Chốc sau đã lại thấy nó nổi lên gần bờ, mỏ ngậm con tômxanh gần bằng cổ tay còn đang vung râu cựa quậy. Tôi mê quá! Mà thằng Cò cũngmê như tôi. Hai đứa cùng ước: phải chi mình được dừng thuyền lại đây vài hôm đểbắt chim thì phải biết! Chim từ những đâu tập trung về ở đây, nhiều không thểnói được! ở đây, còn có rất nhiều giống chim lạ, không thấy bày bán ở chợ MặtTrời. Chúng đậu thấp lắm, đứng dưới gốc cây có thể thò tay lên tổ nhặt trứngmột cách dễ dàng. Tôi chồm người ra be thuyền, kêu to:
- Dừnglại đây bắt một mớ chim đi, tía!
- Sânchim có chủ, không bắt của người ta được đâu! -Tía nuôi tôi bảo.
- Bộhọ nuôi nó sao? Chim trời cá nước, ai bắt được nấy ăn chứ!
- Đúnglà không ai nuôi. Nhưng chim về ở trên vùng đất của ai thì nó thuộc về tài sảncủa người đó. Họ phải đóng thuế hằng năm như đóng thuế ruộng đấy, con ạ. Thấpthoáng trong xa, bốn năm người quảy giỏ, cầm sào trúc có ngoéo sắt đang ngoéocổ chim non xuống bắt. Coi bộ dễ hơn bắt gà nhốt trong chuồng. Tiếng chim kêuvang động bên tai, nói chuyện không nghe nhau được nữa. Thuyền chúng tôi chèođi hơn ba nghìn thước rồi mà hãy còn thấy chim đậu trắng xóa trên những cànhcây gie sát ra sông.
Ngườita gọi chợ này là chợ Mặt Trời. Có lẽ vì chợ nhóm tại doi đất ngã ba vàm mộtcon kênh có tên là kênh Mặt Trời. Còn thằng Cò thì cứ bảo tôi đây là chợ chim.Hôm qua, chợ chưa nhóm. Tía nuôi tôi còn cắm sào ở bên chợ, hy vọng có thể bánnốt mấy tấm da cá sấu còn vướng chỗ trong thuyền. Suốt ngày, ánh nắng rừng rựcđổ lửa xuống mặt đất. Bốn phía chân trời trống huếch trống hoác. Từ lúc mặttrời mọc cho tới khi mặt trời lặn, không kiếm đâu ra một bóng cây để tránhnắng. Con kênh Mặt Trời còn phơn phớt màu đào buổi sáng, giữa trưa bỗng hóa ramột dòng thủy ngân cuồn cuộn lóa mắt, rồi dần dần biến thành một con suối lửalúc trời chiều. Năm ba ngôi quán lèo tèo ngó cửa ra một khoảng đất rộng. Trênmặt đất nứt nẻ, vết cứt chim khô trắng khắp nơi, lông chim theo gió cuốn lênxoáy tít trong nắng như những cánh bông gòn rụng bay lấp lóa. Từ sáng sớm, ghexuồng đã vào cập bến chợ, đậu san sát như lá tre. Mũi xuồng này buộc nối vàolái thuyền kia, đen kín mặt nước. Tiếng chim kêu râm ran trong đám ghe xuồng vàtrên sân chợ. Tía nuôi tôi ngồi uống rượu một mình trong ngôi quán ồn ào, toànnhững đàn bà và trẻ con đang húp cháo chim xì xà xì xụp. Mấy tấm da cá sấu hoacà dựng trên ngạch cửa, bên lối ra vào. Mùi chim nướng từ trong những ngôi quánbay ra thơm phức. Tiếng dao thớt khua lộp cộp trong tiếng chim kêu xé màng tai,làm cho cái chợ nhỏ lạ lùng này thêm phần náo nhiệt. Má nuôi tôi xách rổ lênchợ mua chim non và trứng để làm thức ăn dự trữ mang theo thuyền. Thằng Cò, vìbàn chân hãy còn sưng, không được phép lên bờ, phải ngồi lại trong mui ôm conLuốc ngó lên chợ, coi bộ thèm thuồng lắm. Tôi cầm bát lên mua một tô cháo chimbăm hành củ rắc hạt tiêu bưng xuống cho nó, rồi quày quả nhảy lên chợ ngay. ConLuốc cũng muốn theo tôi. Nó cứ vẫy đuôi kêu ư... ử... Nhưng thằng Cò cứ ôm cổgiữ nó lại. Nó tức mình, quay ra mấy xuồng chim đậu chung quanh gắt ngậu xị.Chim nhốt trong các giỏ tre nghe tiếng chó sủa, hoảng hốt đập cánh kêu loạnlên. Tôi đi một mình, luẩn quẩn theo những người bán chim trên chợ. Ngay dướibờ sông chỗ tôi đứng, có mấy người đàn bà đang mặc cả, cãi nhau trên một chiếcthuyền to. Giỏ cần xé chất ngổn ngang, đựng đầy các thứ trứng chim. Từng xâuchim trắng, chim đen buộc chân, dồn chật trong khoang: những con chim bị tróichen nhau ngóc cổ lên, con này mổ vào lưng con kia, đập cánh phành phạch. Mộtthằng bé gánh tòn ten hai con chim gì lạ quá, cổ dài như cổ rắn, to gấp rưỡicon vịt bầu, sắc lông màu vàng xám.
- A, bán chim gì đó, mậy? Tôi men theo, tay chắpđít hất hàm hỏi nó.
- Con điêng điểng mà cũng không biết!
Cặp môi nó trề ra, cái mặt vênh vênh nhưng bộtướng nhỏ thó và đôi mắt chân thật của nó nhìn lâu cũng rất dễ mến.
- Bộ mày ở đâu mới tới hả? -Nó hỏi tôi.
- Ờ, mới tới. Xứ tao cũng... vô khối chim.Nhưng không giống như chim ở đây, thành ra tao mới hỏi mày chứ!
Tôi nói phét với nó như vậy, để nó đừng chêtôi là "quê". Coi ra nó cũng khoái. Nó trỏ từng con chim, gọi tên cắtnghĩa cho tôi nghe, ý như muốn khoe với tôi rằng nó là "tổ sư Bồ Đề"ở đây... Những con chàng bè đồ sộ như con ngỗng, mỏ to bằng cổ tay cứ gõ vàonhau lộp cộp, làm rung rung mảnh da mềm thòng xuống tận cổ như cái diềm lụa mỡgà. Những con giang sen cẳng cao lêu nghêu, nặng hàng năm bảy cân thịt, bị khớpmỏ, tréo cánh đứng giữa đám sếu đen sếu xám mào đỏ, đầu không ngớt nghiêng quanghiêng lại ngó theo mấy con ó biển đang lượn vòng trên kênh. Cò thì không biếtbao nhiêu mà kể. Cò ngà, cò trắng, cò xanh, cò ma... buộc từng xâu, chất nằmhàng đống. Một đám đàn bà trẻ con đang ngồi lúi húi vặt lông chim cồng cộc gầnđấy.
- Mày muốn kiếm tiền xài không?
Thằng bé kéo tay tôi, bảonhỏ.
- Nhổ lông chim mướn đấy. Mày muốn làm thìlại nói với cái thím đội nón lông chim ó rằn đang đứng chống nạnh hai quaitrước quán kia kìa!
Thấy tôi lắc đầu, nó hích khuỷu tay vào hôngtôi:
- Chê à? Làm một ngày, kiếm bộn tiền. Màykhông lấy tiền thì lấy thịt chim về ăn. Lông chim bán riêng, thịt bán riêng mà!Chỗ này mươi giỏ le đặt bên cạnh một đống lồng nhốt đầy chim trích. Những contrích lông xanh, mỏ đỏ như quả ớt ngắn, cặp chân hồng như đôi đũa sơn, coi bộtốt mã nhất. Con nào con nấy lộng lẫy như con gà tre, cứ ngước cổ kêu trích...trích... ché..., nghe đến nhức màng tai. Chỗ kia lổm ngổm hàng sọt chim cồngcộc lông đen như nhọ chảo, không ngớt cựa quậy, mổ vào nhau kêu léc chéc.
- Chim ở đâu mà họ bắt nhiều vậy?
Bấy giờ tôi mới đành chịuhỏi thằng bé ấy.
- Chim bắt ở sân chim chứ đâu, mậy!
- Sân chim ở đâu?
- Ở chỗ nó ở chứ còn ở đâu!
Thằng bé cười cười, ra vẻ thích thú lắm.Dường như nó chỉ chờ nghe tôi hỏi để được trả lời, nhưng vẫn còn làm bộ làmtịch, chưa vội bảo ngay. Hồi lâu, nó mới nói:
- Mấy người đàn bà mặc áo cộc tay đứng dướitam bản chở trứng chim kia, là dân hốt trứng chim đồng. Trứng le le, trứngtrích, trứng cò... đẻ rơi trong đồng cỏ, không có chủ. Ai gặp nấy hốt. Hốttrứng tự do mà! Còn cái ông ngồi bán quạt, tết bằng lông ó rằn, lông chim giàđãy ở chỗ mấy con sếu kia, là chủ vườn cò. Mày biết vườn cò hả? Ừ, vườn cò...thì chỉ có cò ở thôi. Không nhiều bằng sân chim đâu. Sân chim thì vô phương nóiđược. Đủ các thứ chim. Mày thấy mới biết! Mặt trời đã lên cao. Nắng bắt đầu gaygắt. Cái chợ chim nhóm giữa trời đã có phần bớt huyên náo. Bỗng nghe tiếnghu... hu... từ đâu vẳng tới. Mọi người còn đang ngơ ngác ngóng lên trời thì từdưới đám thuyền có tiếng thét vang dội:
- Máy bay giặc, bà con ơi!
Chợ nhốn nháo như vỡ đám làm chay. Người taquýnh quáng chạy tới chạy lui lộn xộn trên khoảng đất trống. Không một lùm cây,bụi cỏ để lấy chỗ nấp tạm. Nhiều người đàn bà hãi quá, nhảy bừa xuống kênh tìmmột chỗ ẩn mình dưới các gò đất dựa bờ. "Con đầm già đi guốc" bay làlà trên mặt sông, vút qua ngang chợ. Nó cất lên cao, rồi từ từ quay lại lượntrên chợ một vòng, thả ra những cục gì đen đen. Tôi nằm úp mặt xuống đất, nínthở chờ nghe tiếng nổ.
- Giặc thả truyền đơn, bà con ơi!
- Đừng sợ, nó không bắn đâu!
-Ai dám nói nó không bắn đó!
Tiếng kêu thét, cãi nhau nghe ran chungquanh. Tôi nghiêng đầu ngó lên. Những cục đen đen từ trong chiếc thủy phi cơthả ra ban nãy đã tan trong gió, bay trắng trời, lấp lánh trong nắng như vảycá. Gió thổi giạt những tờ truyền đơn bay đi xa lắc. Ghe xuồng vội vã chèo đi.Giầm chèo va vào nhau, khua lốp cốp. Chim kêu điếc tai. Tiếng hú, tiếng ì,tiếng gọi nhau ran mặt nước. Khi tôi chạy xuống bến, trèo lên thuyền thì đãthấy bộ da cá sấu vắt nằm trước mũi. Tía nuôi tôi cũng vừa quay xong quai chèolái. Tôi chụp lấy guốc chèo mũi, quạt mạnh mấy cái, đưa thuyền quay ra cho trôixuôi theo dòng. Trong chốc lát, ngoảnh lại thì cái chợ chim đã biến mất chỉ còntrơ khoảng đất trống và dãy quán lụp xụp đứng buồn thiu.
- Không biết giặc rải truyền đơn nói cái gì?
- Mươi hôm trước, nó cũng rải trên chợ CáiRắn. Nó gọi mình đầu hàng!
- Bộ đội mình đâu, sao không đánh nó?
- Chỗ nào cũng chờ bộ đội à? Vậy chứ bà conmình cụt tay hết rồi sao? Nó vô đây, vác dao vác rựa chém nó ra từng khúc nhưkhúc chuối, cho bỏ cái thói cướp nước người ta.
- Nghe có lính Bắc Bộ ngoài Cụ Hồ đưa vô rồimà!
- Ờ, cũng có nghe đấy!
- Sao lại cũng có nghe? Vô nhiều lắm rồi.Tướng Vũ Đức chỉ huy. Đâu còn ở mạn trên Phước Long.
Mặt sông vang dậy tiếng người tranh nhau nói.Ai cũng muốn tỏ ra thông thạo. Ai cũng nói, thành ra không ai nghe ai... Thuyềnchúng tôi cứ xuôi theo dòng nước chèo đi. Tía nuôi tôi định đi về hướng NămCăn. ông bàn với má nuôi tôi:
- Năm Căn là xứ tiền rừng bạc biển. Sông rạchhiểm trở. ở đó toàn là rừng. Rừng đước, rừng mắm, rừng bần... Tây khó bề tới.Về đó, ta có thể đi đốn củi mướn cho các lò than...
Má nuôi tôi nói xuôi lơ:
- Cái đó tùy ông. ở đâu thì ở, miễn được yênnơi yên chỗ mà làm ăn. Chứ lênh đênh mãi thế này, tôi e có ngày hai đứa nhỏchết lép xác thôi!
Mờ sáng hôm sau, tôi còn đang ngủ trong muibỗng nghe thằng Cò gọi giật tôi dậy:
- Maura coi, An ơi! Gần tới sân chim rồi. Đã sáng bét mà mày còn ngủ à?
Tôigiụi mắt bò ra khoang trước, vốc nước dưới sông lên rửa mặt. Trên vệt rừng đenở chỗ con sông ngoặt như lưỡi cưa cá mập chơm chởm dựng đầu răng nhọn đã ửnglên màu mây hồng phơn phớt. Từ chỗ vệt rừng đen xa tít đó, chim cất cánh tuatủa bay lên, giống hệt đàn kiến từ lòng quả đất chui ra, bò li ti đen ngòm lênda trời. Càng đến gần, khi bóng chim chưa hiện rõ hình đôi cánh, thì quang cảnhđàn chim bay lên giống như đám gió bốc tro tiền, tàn bay liên tri hồ điệp.Những bầy chim đen bay kín trời, vươn cổ dài như tàu bay cổ ngỗng lướt qua trênsông, cuốn theo sau những luồng gió vút cứ làm tai tôi rối lên, hoa cả mắt. Mỗilúc tôi càng nghe rõ tiếng chim kêu náo động như tiếng xóc những rổ tiền đồng.Và gió đưa đến một mùi tanh lợm giọng, khiến tôi chỉ chực nôn ọe. Chim đậu chennhau trắng xóa trên những đầu cây mắm, cây chà là, cây vẹt rụng trụi gần hếtlá. Cồng cộc đứng trong tổ vươn cánh như tượng những người vũ nữ bằng đồng đen đangvươn tay múa. Chim già đãy, đầu hói như những ông thầy tu mặc áo xám, trầm tưrụt cổ nhìn xuống chân. Nhiều con chim rất lạ, to như con ngỗng đậu đến quằnnhánh cây. Một con điêng điểng ngóc cổ lên mặt nước, thoạt trông tôi tưởng làmột con rắn từ dưới nước cất đầu lên. Khi thuyền chúng tôi chèo đến gần, nó bènngụp xuống lặn mất. Chốc sau đã lại thấy nó nổi lên gần bờ, mỏ ngậm con tômxanh gần bằng cổ tay còn đang vung râu cựa quậy. Tôi mê quá! Mà thằng Cò cũngmê như tôi. Hai đứa cùng ước: phải chi mình được dừng thuyền lại đây vài hôm đểbắt chim thì phải biết! Chim từ những đâu tập trung về ở đây, nhiều không thểnói được! ở đây, còn có rất nhiều giống chim lạ, không thấy bày bán ở chợ MặtTrời. Chúng đậu thấp lắm, đứng dưới gốc cây có thể thò tay lên tổ nhặt trứngmột cách dễ dàng. Tôi chồm người ra be thuyền, kêu to:
- Dừnglại đây bắt một mớ chim đi, tía!
- Sânchim có chủ, không bắt của người ta được đâu! -Tía nuôi tôi bảo.
- Bộhọ nuôi nó sao? Chim trời cá nước, ai bắt được nấy ăn chứ!
- Đúnglà không ai nuôi. Nhưng chim về ở trên vùng đất của ai thì nó thuộc về tài sảncủa người đó. Họ phải đóng thuế hằng năm như đóng thuế ruộng đấy, con ạ. Thấpthoáng trong xa, bốn năm người quảy giỏ, cầm sào trúc có ngoéo sắt đang ngoéocổ chim non xuống bắt. Coi bộ dễ hơn bắt gà nhốt trong chuồng. Tiếng chim kêuvang động bên tai, nói chuyện không nghe nhau được nữa. Thuyền chúng tôi chèođi hơn ba nghìn thước rồi mà hãy còn thấy chim đậu trắng xóa trên những cànhcây gie sát ra sông.
Bạn có thể dùng phím mũi tên ← → hoặc WASD để lùi/sang chương.
Báo lỗi Bình luận
Truyện Hot Mới
Danh sách chương
